Những bài thơ tình của xuân diệu

-

Xuân Diệu được mệnh danh là "ông hoàng thơ tình yêu của Việt Nam". Thơ của Xuân Diệu luôn tràn ngập những khao khát, ước vọng của tuổi trẻ và tình yêu. 

Download.vn mời bạn đọc cùng tham khảo tài liệu Tuyển tập thơ tình của Xuân Diệu do chúng tôi tổng hợp lại những bài thơ tình được coi là hay nhất của Xuân Diệu.

Bạn đang xem: Những bài thơ tình của xuân diệu


I. Đôi nét về nhà thơ Xuân Diệu

- Xuân Diệu (1916 - 1985), tên thật là Ngô Xuân Diệu. Xuất thân trong một gia đình nhà Nho, tuy nhiên ông lại thuộc thành phần trí thức Tây học.

- Quê ở Trảo Nha, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Ông sinh ra ở quê mẹ là Bình Định nhưng lại lớn lên ở Quy Nhơn.

- Ông được mệnh danh là “nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới” (Hoài Thanh), là “ông hoàng của thơ tình yêu Việt Nam”.

- Cái tôi trong thơ Xuân Diệu: khao khát tận hưởng tận hiến.

- Một vài đánh giá:

“Xuân Diệu mới nhất trong các nhà thơ mới - nên chỉ những người còn trẻ mới thích đọc Xuân Diệu, mà đã thích thì phải mê. Xuân Diệu không như Huy Cận vừa bước vào làng thơ đã được người ta dành ngay cho chỗ ngồi yên ổn. Xuân Diệu đến giữa chúng ta tới nay đã ngót năm năm mà những tiếng khen chê chưa ngớt. Người khen, khen hết sức; người chê, chê không tiếc lời”


(Thi nhân Việt Nam - Hoài Thanh, Hoài Chân)

“Xuân Diệu đào hoa và đam mê, cả đời đuổi theo mộng, nhiều mộng, nhiều mối tình trai.”

(Cát bụi chân ai - Tô Hoài)

“Thơ ông tài hoa, tinh tế và sang trọng.”

(Chân dung và đối thoại - Trần Đăng Khoa)

- Một số tác phẩm nổi tiếng:

Các tập thơ: Thơ thơ (1938), Gửi hương cho gió (1945), Ngọn quốc kỳ (1945), Một khối hồng (1964), Thanh ca (1982)...Văn xuôi: Phấn thông vàng (1939, truyện ngắn), Trường ca (1945, bút ký), 9 bài, Miền Nam nước Việt (1945, 1946, 1947, bút ký)...Tiểu luận phê bình: Thanh niên với quốc văn (1945), Tiếng thơ (1951, 1954), Những bước đường tư tưởng của tôi (1958, hồi ký), Ba thi hào dân tộc (1959)...Ngoài ra còn có thơ dịch của các tác giả như Victor Hugo, Aleksandr Pushkin, Hồ Chí Minh…

II. Tuyển tập thơ tình Xuân Diệu

1. Anh đã giết em

Anh đã giết em, anh chôn em vào trái tim anh
Từ đây anh không được yêu em ở trong sự thật
Một cái gì đã qua, một cái gì đã mất
Ta nhìn nhau, bốn mắt biết làm sao ?Ôi ! Em mến yêu ! Em vẫn là người anh yêu mến nhất.Cho đến bây giờ ruột anh vẫn thắt
Tim anh vẫn đập như vấp thời gian,Nhớ bao nhiêu yêu mến nồng nàn,Nhớ đoạn đời hai ta rạng rỡ
Nhớ trời đất em cho anh mở
Nhớ
Muôn thuở thần tiênÔi ! Xa em, anh rơi vào vực không cùngĐời anh không em, lạnh lùng tê buốt
Nhưng còn anh, còn em, mà đôi ta đã khác
Ta: hai người xa lạ - phải đâu ta !Anh đã giết em, anh chôn em vào trái tim anh
Anh vẫn ước được em tha thứ
Anh vẫn yêu em như thuở ban đầu
Thê” mà tại sao ta vẫn xa nhau ?
Tại em cố chấp
Tại anh đã mất
Con đường đi tới trái tim em
Anh đã giết em rồi, anh vẫn ngày đêm yêu mến
Em đã giết anh rồi, em vứt xác anh đâu.

2. Biển

Anh không xứng là biển xanhNhưng anh muốn em là bờ cát trắngBờ cát dài phẳng lặngSoi ánh nắng pha lê …

Bờ đẹp đẽ cát vàngThoai thoải hàng thông đứngNhư lặng lẽ mơ màngSuốt ngàn năm bên sóng …

Anh xin làm sóng biếcHôn mãi cát vàng emHôn thật khẽ, thật êmHôn êm đềm mãi mãi

Đã hôn rồi, hôn lạiCho đến mãi muôn đờiĐến tan cả đất trờiAnh mới thôi dào dạt …


Cũng có khi ào ạtNhư nghiến nát bờ emLà lúc triều yêu mếnNgập bến của ngày đêm

Anh không xứng là biển xanhNhưng cũng xin làm bể biếcĐể hát mãi bên gànhMột tình chung không hết,

Để những khi bọt tung trắng xóaVà gió về bay tỏa nơi nơiNhư hôn mãi ngàn năm không thỏa,Bởi yêu bờ lắm lắm, em ơi !

3. Anh thương em ngủ

Anh thương em khi ngủPhong thái rất hồn nhiên.Em ngủ như trẻ nhỏNgon say một giấc liền.

Tay em thả xuôi xuôiNhư bơi vào cõi mộngMắt em khép dài dàiDưới trán em lồng lộng.

Em nằm in trẻ nhỏTrong chiếc võng yêu thươngAnh dệt giăng khắp chỗTrong phòng, quanh quất giường.

Anh thức nhìn em ngủ,Anh canh giấc cho em;Anh lắng nghe nhịp thởNgực em điều xuống lên.

Trở mình, tay ấp máAnh thương em dáng ngườiTin cậy vào cuộc sống,Tin ở anh trong đời

Sau một ngày đầy việcChúc em tôi giấc lành!Anh vô cùng sung sướngNếu em mơ thấy anh.

4. Dối trá

Nói chi nữa tiếng buồn ghê gớm ấyĐể lòng tôi sung sướng muốn tiêu tan ?Tất cả tôi run rẩy tựa dây đànNghe thỏ thẻ chính điều tôi giấu kỹ,Sợ đôi mắt điềm nhiên và diễm lệVâng, nói chi để khiêu lại nguồn sầu

Toi ngỡ đà cạn hẳn trong bấy lâu,Để lại nhóm cho cháy thêm ngọn lửaTưởng gần tàn -Yêu ? yêu nhau ? làm chi nữa !

Tôi vẫn biết rằng tôi chẳng xứng người;Mùa xuân tôi chưa hề có hoa tươi;Tôi như chiếc thuyền hư, hư, không bến đỗ;Tôi là một con chim không tổ,

Lòng cô đơn hơn một đứa mồ côi,Nhặt nụ cười của thiên hạ, than ôi,Để tự nhủ : “Ta được yêu đấy chứ”.Tôi chỉ sống để hoài hoài tưởng nhớMãi mãi yêu, nhưng giấu diếm luôn luôn;Mà người thì, lơ đãng, dậm trên buồn,Bận đi hái những cành vui xanh thắm.

Tôi biết lắm, trời ơi, tôi biết lắm !Hỡi lòng dạ xấu xa như vực thẳm !Tôi biết rằng người nói vậy cười chơi,Tiếng đã làm tôi tê tái cả người,Tim ngừng đập, để thu hồn nghe lắng,Máu ngừng chạy, để cho lòng bớt nặng.Tôi biết rằng, chỉ cách một ngày sau,Cây bên đường sẽ trông thấy tôi sầu,Đi thất thểu, đi lang thang, đi quạnh quẽ.

Vì vội đến kiếm tìm nhau, tôi sẽChỉ thấy người thương nhưng chẳng thấy tình thương.Và như màu theo nắng nhạt, như hươngTheo gió mất, tình người đành tản mác.Tôi sẽ trốn, thẫn thờ, ngơ ngác,Trái tim buồn như một bãi tha ma,Gượng mỉm cười : “Người quên nghĩ rằng taSẽ đau đớn bởi một lời nói vội”.

Vì khốn nỗi ! tôi vẫn còn tin mãiSự nhầm kia; tôi không thể không yêuDầu không tin, tôi càng cứ yêu nhiều:Khi người nói, tiếng người êm ái quá …Có lúc, tưởng chỉ để rơi tàn lửa,Tay vô tình gây một đám cháy to:Người tưởng buông chỉ một tiếng hẹn hò,Tôi hưởng ứng bằng vạn lời say đắmĐương rạo rực, thì thào, rối rắmNgập lòng tôi - Mà ai ngó tới đâu:Tôi điên cuồng, tất nhiên phải khổ đau,Tôi biết lắm, trời ơi, tôi biết lắm!


Vậy, trót lỡ, tôi sẽ đành lẳng lặngChịu mối tình gây lại bởi tay ai,Không cần xin, không trách móc, vì - ôi!Tôi chẳng biết làm cho lòng cứng cỏiCứ như thế cho đến giờ đen tối

Hoa ái tình chung phận đoá hồng khô,Mà trái tim đã ghê dáng hững hờĐã chung phận của tro tàn bếp lạnh

Tôi giấu sẵn một linh hồn hiu quạnh,Cho nên, liền chiều đó, tôi hết vuiKhông thấy người bằng không thấy mặt trời,Tôi ôm ngực thử tìm xem biên giớiCủa sầu tủi. Nhưng, hỡi người yêu hỡi !

Nó mênh mông, vô ảnh, bủa vây tôi;Yên ổn đi, thắc mắc đến đây rồi,Mơ ước tới, mà chán chường cũng lạiVà mơn trớn cả một kho ân ái,Tôi một mình đối diện với tình khôngĐể lắng nghe tiếng khóc mất trong lòng.

5. Hoa Đẹp Là Hoa Nhìn Với Mắt Em

Hoa đẹp là hoa nhìn với mắt emCửa sổ là khung có hình em ở giữaTách nước – là ngón tay em cầmQuyển sách chao đèn là bóng em đọc mở

Đường nhựa là đường in dấu vạn chânDuy có một dấu chân – em yêu dấuTàu điện là tàu một đêm anh tiễn em điEm có nhớ một buổi chiều ta dạo trong sân Văn Miếu

Vũ trụ là trốn anh được gặp emThời gian là nơi anh với em sinh cùng thời đạiEm ơi! Em đã mở cho anhCánh cửa vô cùng, xin chớ bao giờ khép lại ….

6. Hỏi

Một năm, thêm mấy tháng rồiThu đi, đông lại, bồi hồi sắp xuânGặp em, em gặp mấy lầnTưởng quen mà lạ, tưởng gần mà xa

Ai làm cách trở đôi taVì anh vụng ngượng, hay là vì em ?Trăng còn đợi gió chưa lên,Hay là trăng đã tròn trên mái rồi ?Hằng ngày em nói bao lời

Với cha, với mẹ, với người xung quanhVới đường phố, với cây xanh,Sao em chưa nói với anh một lời ?Tương tư ăn phải miếng mồi

Đứng đi trên lửa, nằm ngồi trong sươngPhải duyên, phải lứa thì thương,Để chi đêm thẳm ngày trường em ơi !Gửi hương cho gió

Biết bao hoa đẹp trong rừng thẳmĐem gửi hương cho gió phũ phàng !Mất một đời thơm trong kẽ núi,Không người du tử đến nhằm hang.

Hoa ngỡ đem hương gởi gió kiều,Là truyền tin thắm gọi tình yêuSong le hoa đợi càng thêm tủi,Gió mặc hồn hương nhạt với chiều

Tản mác phương ngàn lạc gió câmDưới rừng hương đẹp chẳng tri âm,Trên rừng hoa đẹp rơi trên đá,Lặng lẽ hoàng hôn phủ bước thầm.

Tình yêu muôn thuở vẫn là hương;Biết mấy lòng thơm mở giữa đườngĐã mất tình yêu trong gió rủi,Không người thấu rõ đến nguồn thương !

Thiên hạ vô tình nhận ước mơNhận rồi không hiểu mộng và thợ..Người si muôn kiếp là hoa núiUống nhụy lòng tươi tặng khách hờ

7. Hôn

Trời ơi, ôm lấy say sưaMặt khao khát mặt, lòng mơ ước lòngHôn em nước mắt chảy ròngEm ơi như ngọn đèn chong vẫn chờ.Em hôn anh suốt một giờ,Anh hôn em mấy cho vừa lòng đauSao mà chia cách giữa xa nhauĐể cho tháng thảm ngày sầu thế em?

Chao ôi mãi mãi mất tìm,Thấy rồi sung sướng ta đem nhau về.Hôn em ngàn thuở chưa xệẤp yêu xương thịt, gắn kết tâm linh.Chiêm bao mà chẳng mơ lòng,Rõ ràng chân thật như trong cuộc đời

8. Hôn cái nhìn

Không phải anh hôn nơi mắtAnh hôn cái nhìn của emMắt em một vừng yêu mếnThắt anh trong lưới êm đềm

Anh nhớ mãi một bến xeĐến đó hai ta từ biệtEm yên lặng – Anh lắng ngheMắt em nghìn vạn tơ se

Từ hôm ấy đôi mắt emLà ảnh cuối cùng anh giữĐi xa anh cứ nhớ hoàiMột trời mắt em tình tự

Xin em cho phép anh hônCái nhìn em, gương tâm hồnCái nhìn em trong không gianTrong hồn anh giữa chứa chan ….

9. Yêu

Yêu là chết trong lòng một ítVì mấy khi yêu mà đã được yêu.Cho rất nhiều song nhận chẳng bao nhiêu;Người ta phụ, hoặc thờ ơ, chẳng biết

Phút gần gũi cũng như giờ chia biệt.Tưởng trăng tàn, hoa tạ với hồn tiêu,Vì mấy khi yêu mà chắc được yêu!Yêu, là chết trong lòng một ít.


Họ lạc lối giữa u sầu mù mịtNhững người si theo dõi dấu chân yêu.Và cảnh đời là sa mạc cô liêu.Và tình ái là sợi dây vấn vítYêu, là chết ở trong lòng một ít.

10. Vội Vàng

Tôi muốn tắt nắng điCho màu đừng nhạt mất;Tôi muốn buộc gió lạiCho hương đừng bay đi.

Của ong bướm này đây tuần trăng mật;Này đây hoa của đồng nội xanh rì;Này đây lá của cành tơ phơ phất;Của yến anh này đây khúc tình si.Và này đây ánh sáng chớp hàng mi;Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa;Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,Không cho dài thời trẻ của nhân gian,Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,Nếu đến nữa không phải rằng gặp lại.Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời;Mùi tháng, năm đều rớm vị chia phôi,Khắp sông, núi vẫn than thầm tiễn biệt…Cơn gió xinh thì thào trong lá biếc,Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi?Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi,Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa?Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa…

Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,Ta muốn ômCả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiềuVà non nước, và cây, và cỏ rạng,Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sángCho no nê thanh sắc của thời tươi;– Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!

11. Thơ Tình Mùa Xuân

Mùa xuân về trong tiếng ca chim,Trên nước xanh sông, trong liễu rèm.Chưa hái được hoa mang tặng emNên một cành thơ em tạm đem.

Ánh xuân mỗi sớm hồng tươi mướt,Những ống khói cao bèn nhận trước.Ruộng xanh đã cấy đến chân trờiLóng lánh mạ soi mình xuống nước.

Chưa hái được hoa mang tặng emNên một cành thơ anh tạm đem.Cây trồng – ta chẳng trồng nêu tết –Những lá đầu tiên vừa nhú biếc.

Người đi chợ búa tiếng chân ran,Quần láng mới thâm còn sột soạt.Chưa hái được hoa mang tặng emNên một cành thơ anh tạm đem.

Trên cảnh đồng quê thấy xếp hàngChạy dài như tận cuối không gianNhững dàn sắt dựng như ren sắtDẫn điện chuyền đi xây hạnh phúc…

Chưa hái được hoa mang tặng emNên một cành thơ anh tạm đem.Anh muốn mời em bước xuống thuyền,Thuyền của đôi ta vào hiện thực

Dựa thế đêm tan, ngày sáng rực,Thuyền ta đi dựng lấy thần tiên…Đây một cành thơ anh tạm đemNhư nước xanh sông, như liễu rèm…

12. Anh là người bạc bẽo

Ngẫm cho kỹ anh là người bạc bẽo,Em yêu rồi, anh đã vội quên ngayMới hôm kia tình tự đến mê saySang bữa nay anh làm như mất hếtAnh đòi mãi như một kẻ keo kiệt,Trong hồn anh tình ái chẳng lâu sao?Anh không chắt chiu dành dụm tí nào,Là đất xấu hạt gieo không nảy nởNên anh mới luôn luôn nghèo khổGiận hờn như anh chẳng được em yêuMà thật ra em yêu dấu rất nhiềuNgẫm cho kỹ anh là người bạc bẽo

13. Biệt ly êm ái

Chúng tôi ngồi, vây phủ bởi trăng thâu,Sương bám hồn, gió cắn mặt buồn rầu

Giờ biệt ly cứ đến gần từng phút,Chúng tôi thấy đã xa nhau một chút…

Người lặng im, và tôi nói bâng quơ,Chúng tôi ngồi ở giữa một bài thơ,

Một bài thơ mênh mông như vũ trụ,Đầy khói hương xưa, tràn ân ái cũ.

Chúng tôi ngồi, vây phủ bởi trăng thâu,Tay trong tay, đầu tựa sát bên đầu

Tình yêu bảo : “Thôi các ngươi đừng khóc,Các ngươi sẽ đoàn viên trong mộng ngọc! “

Cứ nhìn nhau rồi lại vẫn nhìn nhau,Hạnh phúc ngừng giữa đôi trái tim đau.

14. Chậm chậm đừng quên…

Chậm chậm đừng quên em, em ơiChớ quên yêu mến hứa muôn đời,Đừng quên hoa duối, hoa sim dại,Hoa dạ lan hương ôm lứa đôi.

Chậm chậm đừng quên, em ơi emChớ quên tâm sự những ngày đêm,Đừng quên những tiếng bên tai rỉ,Những lúc thương nhau mắt lặng nhìn.

Chậm chậm mà em! Quên được saoNgọt bùi chia sẻ, đói no trao,Áo ta đùm bọc nhau khi rét,Khi một mình vui chẳng nỡ nào.

Chậm chậm em mà! sao nỡ quênKhi em đau ốm có anh bên:Anh nằm bệnh viện, em thăm đếnNắng rỏ mồ hôi trên má em.

Chậm chậm đừng quên cỏ với sương,Trăng sao ta ngắm những đêm trường.Em ơi chậm chậm đừng quên núi,Suối Bạc, Cầu Mây đã ngát thương.

Những bến tàu xe, những cửa gaHãy còn níu chặt bóng đôi ta.Những mùa hoa quả bao vương vấn,Chậm chậm đừng quên cốm đậm đà.

Đừng quên, em hỡi, những trung thu,Những Tết tươi lên vạn sắc màu:Em nhỉ, mấy xuân đằm thắm lạ!Không em, Tết có vị gì đâu.

Muôn sợi ngàn dây đã thắt nhau,Em ơi, chậm chậm tháo gì mau.Tháo dây, dứt cả vào da thịt,Anh biết bao giờ mới hết đau.


Dây buộc đôi ta lại với đời;Gỡ dây, gỡ cả cuộc đời thôi.Chớ quên hoa duối, hoa sim dại,Em hỡi! đừng quên “hoa-anh-ơi”

15. Xuân rụng

Sắc tàn, hương nhạt, mùa xuân rụng!Những mặt hồng chia rẽ hết cười.Đỡ lấy đài xiêu, nưng lấy nhị,Hồn ơi, phong cảnh cũng là ngươi!

Duyên mỏng bay theo đỡ sắc buồn,Cho mình hoa rụng cứ xinh luôn.Phút giây hoá bướm lìa cây dạo,Đến đất không nghe một tiếng hờn.

Gió tuy nhiu nhíu chỉ đưa hơi,Sương dẫu chưa buông lệ ám trời;Nhưng bóng chiều mau sa nặng lắm,Mà hoa thì nhẹ: cánh rơi… rơi…

Trên đồng lỏng lẻo khói giờ cơm,Ấy lúc sao êm hiện mấy chòm.

Xem thêm: Cách Xem Gpu Của Máy Tính Bằng Gpu, Kiểm Tra Card Đồ Họa Máy Tính Bằng Gpu

Thần chết thướt tha nương bóng héo,Bắt đầu đi nhặt những hồn thơm.

16. Tình trai

Tôi nhớ Rimbaud với Verlaine,Hai chàng thi sĩ choáng hơi men,Say thơ xa lạ, mê tình bạn,Khinh rẻ khuôn mòn, bỏ lối quên.

Những bước song song xéo dặm trườngĐôi hồn tươi đậm ngát hoa hương,Họ đi, tay yếu trong tay mạnh,Nghe hát ân tình giữa gió sương.

Kể chi chuyện trước với ngày sau;Quên gió môi son với áo màu;Thây kệ thiên đường và địa ngục!Không hề mặc cả, họ yêu nhau.

17. Tương tư chiều

Bữa nay lạnh, mặt trời đi ngủ sớm;Anh nhớ em, em hỡi! Anh nhớ em.Không gì buồn bằng những buổi chiều êm.Mà ánh sáng đều hòa cùng bóng tối.Gió lướt thướt kéo mình qua cỏ rối;Vài miếng đêm u uất lẩn trong cành;Mây theo chim về dãy núi xa xanhTừng đoàn lớp nhịp nhàng và lặng lẽKhông gian xám tưởng sắp tan thành lệ.

Thôi hết rồi! Còn chi nữa đâu em!Thôi hết rồi, gió gác với trăng thềm.

Với sương lá rụng trên đầu gần gũi,Thôi đã hết hờn ghen và giận tủi.(Được giận hờn nhau! Sung sướng bao nhiêu!)Anh một mình, nghe tất cả buổi chiềuVào chậm chậm ở trong hồn hiu quạnh.

Anh nhớ tiếng. Anh nhớ hình. Anh nhớ ảnh.Anh nhớ em, anh nhớ lắm! Em ơi!Anh nhớ anh của ngày tháng xa khơi,Nhớ đôi môi đang cười ở phương trời.Nhớ đôi mắt đang nhìn anh đăm đắm!Gió bao lần từng trận gió thương đi,- Mà kỷ niệm, ôi, còn gọi ta chi.

18. Giục giã

Mau lên chứ, vội vàng lên với chứEm, em ơi, tình non đã già rồiCon chim hồng, trái tim nhỏ của tôi,Mau với chứ! thời gian không đứng đợi.Tình thổi gió, màu yêu lên phấp phới;Nhưng đôi ngày, tình mới đã thành xưa.Nắng mọc chưa tin, hoa rụng không ngờ,Tình yêu đến, tình yêu đi, ai biết!Trong gặp gỡ đã có mầm ly biệt;Những vườn xưa, nay đoạn tuyệt dấu hài;Gấp đi em, anh rất sợ ngày mai;Đời trôi chảy, lòng ta không vĩnh viễn.

Vừa xịch gối chăn, mộng vàng tan biến;Dung nhan xê động, sắc đẹp tan tành.Vàng son đương lộng lẫy buổi chiều xanh,Quay mặt lại: cả lầu chiều đã vỡ.

Vì chút mây đi, theo làn vút gió.Biết thế nào mà chậm rãi, em ơi?Sớm nay sương xê xích cả chân trời,Giục hồng nhạn thiên đi về cõi Bắc.Ai nói trước lòng anh không phản trắc;Mà lòng em, sao lại chắc trơ trơ?- Hái một mùa hoa lá thuở măng tơ,Đốt muôn nến sánh mặt trời chói lói;Thà một phút huy hoàng rồi chợt tối,Còn hơn buồn le lói suốt trăm năm.Em vui đi, răng nở ánh trăng rằm,Anh hút nhuỵ của mỗi giờ tình tự.Mau với chứ! Vội vàng lên với chứ!Em, em ơi! Tình non sắp già rồi

19. Thơ duyên

Chiều mộng hòa thơ trên nhánh duyên,Cây me ríu rít cặp chim chuyền.Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá,Thu đến - nơi nơi động tiếng huyền.

Con đường nho nhỏ gió xiêu xiêu,Lả lả cành hoang nắng trở chiều.Buổi ấy lòng ta nghe ý bạn,Lần đầu rung động nỗi thương yêu.

Em bước điềm nhiên không vướng chân,Anh đi lững đững chẳng theo gần.Vô tâm - nhưng giữa bài thơ dịu,Anh với em như một cặp vần.

Mây biếc về đâu bay gấp gấp,Con cò trên ruộng cánh phân vân.Chim nghe trời rộng giang thêm cánh,Hoa lạnh chiều thưa sương xuống dần.

Ai hay tuy lặng bước thu êm,Tuy chẳng băng nhân gạ tỏ niềm.Trông thấy chiều hôm ngơ ngẩn vậy,Lòng anh thôi đã cưới lòng em.

20. Rạo rực

Tơ liễu dong gần tơ liễu êm;Bướm bay lại sánh bướm bay kèm.Nghìn đôi chim hót, - chàng trai ấyKhông có người yêu để gọi “em”.

Mặt trời vừa mới cưới trời xanh,Duyên đẹp hôm nay sẽ tốt lành.Son sẻ trời như mười sáu tuổi,Má hồng phơn phớt, mắt long lanh.

Có phải chàng tơ đến tuổi rồi…Ra đường, ngỡ được thấy hoa khôi,Uống cho áo mới mừng xuân rộn:Ai đợi chàng đâu! - Chỉ nắng cười.

- Ghen tuông nhìn gió thẹn bên cây;Chim lẻo không im, liễu cứ gầy.Và các môi hoa như sắp nói:“Ái tình đẹp tợ chúng em đây!”

Nói đến thơ của nhà thơ Xuân Diệu (bút danh Trảo Nha), chúng ta nghĩ ngay đến những vần thơ mang đậm chất lãng mạn của tình yêu, sức sống mãnh liệt trong hồn thơ. Đó có thể là chất riêng và chính sự đặc thù đó xây dựng nên một Ngô Xuân Diệu – nhà thơ nổi bật trong phong trào thơ mới những năm đầu thế kỷ XX.

Trong nội dung dưới đây, top
AZ tổng hợp những vần thơ rất hay, rất đáng nhớ trong sự nghiệp của nhà thơ Xuân Diệu (lưu ý: Xuân Diệu còn được biết đến là nhà báo, nhà văn, viết truyện ngắn & nhà phê bình văn học. Nếu bạn quan tâm đến tiểu sử của Xuân Diệu, có thể tham khảo tại nguồn Wikipedia)

*
*
*
Bút tích bài “thơ duyên” của xuân Diệu chép tặng cho nhà phê bình Hồng Diệu

Chiều mộng hoà thơ trên nhánh duyên, Cây me ríu rít cặp chim chuyền. Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá, Thu đến – nơi nơi động tiếng huyền.

Con đường nhỏ nhỏ gió xiêu xiêu, Lả lả cành hoang nắng trở chiều. Buổi ấy lòng ta nghe ý bạn, Lần đầu rung động nỗi thương yêu.

Em bước điềm nhiên không vướng chân, Anh đi lững đững chẳng theo gần. Vô tâm – nhưng giữa bài thơ dịu, Anh với em như một cặp vần.

Mây biếc về đâu bay gấp gấp, Con cò trên ruộng cánh phân vân. Chim nghe trời rộng giang thêm cánh, Hoa lạnh chiều thưa sương xuống dần.

Ai hay tuy lặng bước thu êm, Tuy chẳng băng nhân gạ tỏ niềm. Trông thấy chiều hôm ngơ ngẩn vậy, Lòng anh thôi đã cưới lòng em.


Bài thơ này từng được sử dụng trong chương trình SGK Văn học 11 giai đoạn 1990-2006, nhưng đã được lược bỏ trong SGK Ngữ văn 11 từ 2007.
#09

Lời kỹ nữ

Khách ngồi lại cùng em trong chốc nữa; Vội vàng chi, trăng sáng quá, khách ơi. Đêm nay rằm: yến tiệc sáng trên trời; Khách không ở, lòng em cô độc quá.

Khách ngồi lại cùng em! Đây gối lả, Tay em đây, mời khách ngả đầu say; Đây rượu nồng. Và hồn của em đây, Em cung kính đặt dưới chân hoàng tử. Chớ đạp hồn em! Trăng về viễn xứ Đi khoan thai trên ngự đỉnh trời tròn; Gió theo trăng từ biển thổi qua non; Buồn theo gió lan xa từng thoáng rợn. Lòng kỹ nữ cũng sầu như biển lớn, Chớ để riêng em phải gặp lòng em; Tay ái ân du khách hãy làm rèm, Tóc xanh tốt em xin nguyền dệt võng.

Đẩy hộ hồn em triền miên trên sóng, Trôi phiêu lưu không vọng bến hay gành; Vì mình em không được quấn chân anh, Tóc không phải những dây tình vướng víu. Em sợ lắm. Giá băng tràn mọi nẻo, Trời đầy trăng lạnh lẽo suốt xương da. Người giai nhân: bến đợi dưới cây già; Tình du khách: thuyền qua không buộc chặt.

*

Lời kỹ nữ đã vỡ vì nước mắt, Cuộc yêu đương gay gắt vì làng chơi. Người viễn du lòng bận nhớ xa khơi, Gỡ tay vướng để theo lời gió nước.

*

Xao xác tiếng gà. Trăng ngà lạnh buốt. Mắt run mờ, kỹ nữ thấy sông trôi. Du khách đi. – Du khách đã đi rồi.

Hà Nội, 1939

Báo Ngày nay.

Tinh tuyển văn học Việt Nam (tập 7: Văn học giai đoạn 1900-1945), Trung tâm Khoa học xã hội và nhân văn quốc gia, NXB Khoa học xã hội, 2004Tuyển tập Tự lực văn đoàn (tập III), NXB Hội nhà văn, 2004Hoài Thanh, Hoài Chân, Thi nhân Việt Nam, NXB Văn học, 2007


#10

Xa cách

Tặng: Đỗ Đức Thu

Có một bận em ngồi xa anh quá, Anh bảo em ngồi xích lại gần hơn. Em xích gần thêm một chút: anh hờn. Em ngoan ngoãn xích gần thêm chút nữa. Anh sắp giận. Em mỉm cười, vội vã Đến kề anh, và mơn trớn: “em đây!”. Anh vui liền, nhưng bỗng lại buồn ngay. Vì anh nghĩ: thế vẫn còn xa lắm.

Đôi mắt của người yêu, ôi vực thẳm! Ôi trời xa, vừng trán của người yêu! Ta thấy gì đâu sau sắc yêu kiều Mà ta riết giữa đôi tay thất vọng. Dầu tin tưởng: chung một đời, một mộng. Em là em, anh vẫn cứ là anh. Có thể nào qua Vạn Lí Trường Thành Của hai vũ trụ chứa đầy bí mật.

Thương nhớ cũ trôi theo ngày tháng mất, Quá khứ anh, anh không nhắc cùng em. Linh hồn ta u ẩn tựa ban đêm, Ta chưa thấu, nữa là ai thấu rõ. Kiếm mãi, nghi hoài, hay ghen bóng gió, Anh muốn vào dò xét giấc em mơ. Nhưng anh giấu em những mộng không ngờ, Cũng như em giấu những điều quá thực…

Hãy sát đôi đầu! Hãy kề đôi ngực! Hãy trộn nhau đôi mái tóc ngắn dài! Những cánh tay! Hãy quấn riết đôi vai! Hãy dâng cả tình yêu lên sóng mắt! Hãy khăng khít những cặp môi gắn chặt Cho anh nghe đôi hàm ngọc của răng; Trong say sưa, anh sẽ bảo em rằng: “Gần thêm nữa! Thế vẫn còn xa lắm!”

#11

Thăm Pác Pó

Nước từ gốc đá chảy tuôn Suối xanh ngăn ngắt một nguồn vô biên, Xuôi xa rồi lại trào lên; Cây thài lài tía mọc bên đá ghềnh.

Một vùng thuần khiết non xanh Như mang ánh mắt tinh anh Bác Hồ. Hãy còn bàn đá nhấp nhô Bác ngồi dịch Sử, nghĩ cho muôn đời.

Rau măng cháo bẹ dâng Người, Ngày ra bờ suối, tối thời vào hang. Nơi đây Bác vạch đường quang Mở ra sông núi, gồm sang biển trời.

Cải soong dưới suối đâm tươi; Xuống làng: mái ngói điểm vui các nhà. – Thăm hang trước, nhớ ngày xa Bác trồng khóm trúc nay đà xanh um.

10-1964

#12

Tình thứ nhất

Anh chỉ có một tình yêu thứ nhất, Anh cho em, kèm với một lá thư. Em không lấy, và tình anh đã mất Tình đã cho không lấy lại bao giờ.

Thư thì mỏng như suối đời mộng ảo; Tình thì buồn như tất cả chia ly. Giấy phong kỹ mang thầm trong túi áo; Mãi trăm lần viết lại mới đưa đi.

Lòng e thẹn cũng theo tờ vụng dại, Tới bên em, chờ đợi mãi không về. Em đã xé lòng non cùng giấy mới, – Mây đầy trời hôm ấy phủ sơn khê.

Cũng may mắn, lòng anh còn trẻ quá. Máu mùa xuân chưa nở hết bông hoa; Vườn mưa gió còn nghe chim rộn rã, Anh lại còn yêu, bông lựu, bông trà.

Nhưng giây phút đầu say hoa bướm thắm, Đã nghìn lần anh bắt được anh mơ Đôi mắt sợ chẳng bao giờ dám ngắm, Đôi tay yêu không được nắm bao giờ.

Anh vẫn tưởng chuyện đùa khi tuổi nhỏ, Ai có ngờ lòng vỡ đã từ bao! Mắt không ướt, nhưng bao hàng lệ rỏ Len tỉ tê thầm trộm chảy quay vào.

Hoa thứ nhất có một mùi trinh bạch; Xuân đầu mùa trong sạch vẻ ban sơ. Hương mới thấm bền ghi như thiết thạch; Sương nguyên tiêu, trời đất cũng chung mờ.

Tờ lá thắm đã lạc dòng u uất, Ánh mai soi cũng pha nhạt màu ôi, Anh chỉ có một tình yêu thứ nhất Anh cho em, nên anh đã mất rồi!

Xuân Diệu, Gửi hương cho gió, NXB Hội nhà văn, 1992Tuyển tập Tự lực văn đoàn (tập III), NXB Hội nhà văn, 2004


Chất yêu trong hồn thơ của Xuân Diệu luôn lảng mạn & được nâng cung bậc cảm xúc theo thời gian. Trong sự nghiệp thơ của ông có tới hơn 300 bài được ông xuất bản trong nhiều tập thơ khác nhau, nổi bật như: Thơ thơ (1938), Gửi hương cho gió (1945), Ngọn quốc kỳ (1945), Dưới sao vàng (1949), Ngôi sao (1955),…

12 bài thơ ở trên có thể không nói lên được những phong cách thơ của ông. Top
AZ đã lựa chọn theo tiêu chí đó là những bài thơ được phổ biến nhất của Xuân Diệu. Trong mỗi giai đoạn gắn với yếu tố lịch sử, nhà thơ Xuân Diệu cũng có những bài nói về tình yêu quê hương đất nước, tình cảm gia đình,…mang những nét rất riêng.